ایران و عراق نوین از منظر استراتژی ژئوپلیتیک (فرصت ها و چالش ها)

نویسندگان

  • محمد حسین حاجیلو دانشگاه پیام نور تهران
چکیده مقاله:

جموری اسلامی ایران در فضای پیرامونیِ نزدیکِ خود با رکوردهایی هم‌چون؛ پرشماری همسایگان، تنوع حوزه‌های ژئوپلیتیک، کشورهای ناهمگن قومی و زبانی، بیشینه‌ی تولید و تجارت مواد مخدر و کنش‌های تروریستی مواجه است. در این میان عراق کشوری است که از طرفی جزئی از حوزه ژئوپلیتیکِ خاورمیانه عربی قلمداد می‌گردد و از دیگر سو از ناهمگن‌ترین کشورهایِ قومی و زبانی است. اقدامات جنگ‌افروزانه‌ی مقامات سابق عراق، تداوم بی‌ثباتی‌های سیاسی، پیدایش بسترهای مساعد و مناسبِ زایش و کنش‌گریِ گروه‌های تکفیری و افراطی از مواردی است که در زمینه‌ی چالش-آفرینی و تهدیدِ امنیت ملی ایران محسوب می شود. گرچه عراق دموکراتیک که در آن اکثزیت شیعیان در ساختارهای قدرت حضور داشته باشند گزینه مناسبی برای امنیت ملی ایران قلمداد میگردد، اما در صورت به چالش افتادن این گزینه و از منظر استراتژیِ ژئوپلیتیک سه سناریو از قرارِ 1. عراقِ قدرتمند با رهبری دیکتاتورپایه، 2. عراق تجزیه شده و مواجه با خلاء قدرت 3. عراق فدرالیسم که در آن سه اقلیمِ شیعه، کُرد و سنی بازیگر باشند قابل طرح است. لذا این پژوهش به دنبال دستیابی به این مهم است که کدام یک از سه سناریو پیش‌گفتهمی‌تواند کم‌ترین چالش و بیشترین فرصت را برای امنیت ملی ایران رقم زند؟ یافته‌های تحقیق حکایت از این امر دارد که سناریو شماره 3 از چنین پتانسیلی برخوردار است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اقلیم کردستان عراق و جمهوری اسلامی ایران در عصر وابستگی متقابل؛ فرصت ها و چالش ها

بی‌تردید موقعیت ژئوپلیتیک دو کشور ایران و عراق در باب مناسبات اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و ... در بستر تاریخ در هم تنیده‌ شده است؛ به گونه‌ای که امتزاج میان این حوزه‌ها را مـی‌تـوان در عصر وابستگی متقابل مشـاهد کرد. یکی از مناطقی که از تأثیرگذاری و اهمیت والایی در عراق جدید برخوردار است، منطقه خودمختار کردستان محسوب می‌شود که در پرتو واقعیت‌های ژئوپلیتیک، بررسی فرصت‌ها و چالش‌هایی که پیش‌روی جمهوری...

متن کامل

جمعیت روستایی، وزن ژئوپلیتیک و کلان شهرتهران، (فرصت ها،چالش ها) مطالعه موردی: دهستان سولقان

پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر نقش جمعیت روستایی در تأمین امنیت کلان شهر تهران با رویکرد پدافند غیر عامل صورت گرفته است. هدف از این تحقیق بیان اهمیت جمعیت روستایی در تأمین امنیت داخلی کشور باتوجه به ویژگی های توپوگرافی وژئوپلیتیک اطراف کلان شهر تهران است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با تأکید بر یافته های مطالعات میدانی بوده و از مدل تحلیلی سوات برای بررسی ها استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق...

متن کامل

ایران و عراق جدید: چالش ها و فرصت های پیش رو

نویسندة مقاله سعی دارد تا با توجه به تغییر و تحولات اخیر در عراق و روی کارآمدن قریب الوقوع حکومتی جدید در این کشور، فرصت ها و چالش های وضعیت فوق را درخصوص منافع ملی ایران بررسی نماید. سؤال اصلی در این تحقیق این است که با توجهبه اینکه عراق همواره رقیب استراتژیک و تهدیدی امنیتی برای ایران بوده است، حضورچه نوع حکومتی در بغداد می تواند منافع ملی ایران را تأمین نماید؟ این مقاله متشکلاز ۳ بخش می باشد...

متن کامل

گاز طبیعی؛ فرصت ها و چالش های ایران از منظر ژئوپلیتیک

با افزایش مصرف گاز طبیعی و رشد تقاضا برای آن به علت سازگاری با محیط زیست و آلودگی کمتر هوا، اهمیت کشورهای دارنده آن افزون گشته است. در این بین ایران با دارا بودن نزدیک به 18 درصد از کل ذخایر گاز جهان دومین دارنده این منبع مهم انرژی به شمار می رود. ایران در راستای بهره برداری از منابع غنی گاز طبیعی خود با چالشها و فرصتهایی روبروست. این مقاله براساس روش تحلیلی و توصیفی و با استفاده از شیوه مطالعه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 2

صفحات  139- 168

تاریخ انتشار 2017-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023